قهوه ربوستا

طعم، عطر و مشخصات کامل و خرید قهوه روبوستا

منشأ و مناطق رشد

قهوه روبوستا (Coffea canephora) بومی مناطق غرب و مرکزی آفریقا است و سپس به آسیا و آمریکای جنوبی منتقل شد. امروزه بزرگ‌ترین تولیدکنندگان روبوستا:

• ویتنام: حدود ۴۰٪ تولید جهانی، عمدتاً منطقه دلتا و نواحی شمالی

• برزیل: در مناطق شمال و غرب کشور

• اندونزی: جزایر سوماترا و جاوه

• هند: نواحی جنوب غرب و کرالا

• اوگاندا: بخش‌های مرکزی و غربی

روبوسـتا در مناطق گرمسیری با بارش متوسط تا زیاد رشد می‌کند و به سرمای زیاد حساس است.

ارتفاع و شرایط اقلیمی

• ارتفاع رشد: ۲۰۰ تا ۹۰۰ متر بالاتر از سطح دریا (بعضی گونه‌ها تا ۱۰۰۰ متر)

• دما: ۲۴–۳۰ درجه سانتی‌گراد

• بارش سالانه: ۱۲۰۰–۲۵۰۰ میلی‌متر

• نور: تحمل نور مستقیم بیشتر نسبت به عربیکا

• خاک: حاصلخیز، زهکشی خوب، کمی اسیدی (pH 5–6)

روبوسـتا نسبت به آفات، بیماری‌ها و خشکی مقاوم‌تر است، بنابراین هزینه نگهداری پایین‌تر و محصول پایدارتر دارد.

روش کشت و برداشت

• کشت: بیشتر به صورت درختچه‌های کوتاه و متراکم

• فاصله کاشت: معمولاً ۲–۳ متر بین درخت‌ها

• مراقبت: کوددهی منظم، هرس و کنترل آفات

• برداشت: به صورت دستی یا مکانیزه، دانه‌ها معمولاً رسیده و قرمز رنگ برداشت می‌شوند

ویژگی‌های دانه و رست

• دانه: کوچک‌تر و گردتر از عربیکا، با پوست سخت‌تر و مقاومت بیشتر

• درصد رطوبت: حدود ۱۲٪ پس از خشک شدن

• رست (Roasting):

  • مناسب‌ترین درجه رست: مدیوم تا دارک

  • رست دارک باعث افزایش کرما و کاهش تلخی شدید می‌شود

  • رست متوسط حفظ عطر و کاهش تلخی، برای ترکیب با عربیکا ایده‌آل است

پروفایل طعم و عطر (Flavor & Aroma)

روبوسـتا به دلیل ترکیبات فنلی و کافئین بالا، طعمی قوی، تلخ و خاکی دارد:

• بو (Aroma): تندی ملایم اولیه، پس از رست متوسط تا دارک: شکلات تلخ، آجیل، کمی دودی و زمین‌مانند

• طعم (Flavor): تلخ و پرقدرت، ته‌مزه خاکی و چوبی، گاهی نُت‌های شکلات تلخ، کارامل سوخته و فندق

• حس دهانی (Body): پر و سنگین، بافت روغنی و کرمای ضخیم

• کرما (Crema): ضخیم، پایدار، مخصوصاً در اسپرسو

• ته‌مزه (Aftertaste): ماندگار، تلخ و خاکی، بدون اسیدیته بالا

روبوسـتا بیشتر روی قدرت و انرژی تمرکز دارد و به همین دلیل در اسپرسوها یا ترکیب با عربیکا برای تعادل طعم استفاده می‌شود.

ویژگی‌های شیمیایی

• کافئین: ۲–۴٪ (حدود دو برابر عربیکا)

• چربی: ۱۰–۱۵٪ کمتر از عربیکا

• ترکیبات فنلی و تانی‌ن‌ها: بیشتر، به همین دلیل تلخی و حس قوی‌تر دارد

• اسیدیته: پایین‌تر از عربیکا، طعم زمینی و سنگین

کاربرد در قهوه‌ها و ترکیب‌ها

• اسپرسو: برای افزایش کرما و قدرت

• ترکیب با عربیکا: تعادل طعم و بو، افزایش کرما و انرژی

• مثال برند Lume:

  • Lume Forte: ترکیبی از ۶۰٪ عربیکا و ۴۰٪ روبوستا

  • Lume Forza: ۱۰۰٪ روبوستا، انرژی و کرمای زیاد

مزایا و معایب روبوستا

مزایا:

• انرژی و کرمای زیاد

• مقاومت بالا و محصول پایدار

• قیمت پایین‌تر نسبت به عربیکا

معایب:

• طعم تلخ‌تر و کمتر پیچیده

• عطری کمتر و کمتر مناسب مصرف خالص برای تازه‌کارها