قهوه عربیکا

طعم، عطر و مشخصات کامل قهوه عربیکا

1. منشأ و مناطق رشد

قهوه عربیکا (Coffea arabica) بومی مناطق جنوب غربی اتیوپی و یمن است و امروزه در آمریکای لاتین، آفریقا و آسیا کشت می‌شود. بزرگ‌ترین تولیدکنندگان عربیکا:

• برزیل: بزرگ‌ترین تولیدکننده جهان، مناطق سائو پائولو، میناس گرایس

• کلمبیا: مناطق مرتفع و بارانی آند

• کنیا: نواحی شرقی و ارتفاع بالا

• ایندونزی: جزایر جاوه و سوماترا

• اتیوپی: زادگاه اصلی، نواحی مرکزی و جنوب

عربیکا معمولاً در مناطق سردتر و ارتفاع بالاتر رشد می‌کند و به سرما حساس است.

2. ارتفاع و شرایط اقلیمی

• ارتفاع رشد: ۶۰۰ تا ۲۲۰۰ متر بالاتر از سطح دریا (گاهی تا ۲۴۰۰ متر در آفریقا)

• دما: ۱۸–۲۴ درجه سانتی‌گراد

• بارش سالانه: ۱۲۰۰–۲۵۰۰ میلی‌متر

• نور: سایه جزئی توصیه می‌شود

• خاک: حاصلخیز، با زهکشی مناسب و کمی اسیدی (pH 5–6)

به دلیل حساسیت بالا، عربیکا نیاز به مراقبت دقیق و خاک و آب مناسب دارد.

3. روش کشت و برداشت

• کشت: درختچه‌های بلندتر و پراکنده‌تر نسبت به روبوستا

• فاصله کاشت: ۲–۳ متر بین درخت‌ها

• مراقبت: کوددهی، هرس، کنترل آفات و بیماری‌ها

• برداشت: بیشتر به صورت دستی و دانه‌ها کاملاً رسیده و قرمز رنگ برداشت می‌شوند

4. ویژگی‌های دانه و رست

• دانه: بزرگ‌تر، بیضی‌شکل و نازک‌تر از روبوستا

• درصد رطوبت: حدود ۱۰–۱۲٪ پس از خشک شدن

• رست (Roasting):

  • مناسب‌ترین درجه رست: لایت تا مدیوم برای حفظ عطر و طعم پیچیده

  • رست تیره باعث کاهش عطر و افزایش تلخی می‌شود

5. پروفایل طعم و عطر (Flavor & Aroma)

عربیکا به دلیل کافئین کمتر و ترکیبات قندی و اسیدیته بالا، طعمی ملایم، میوه‌ای و معطر ارائه می‌دهد:

1. بو (Aroma):

   • بوی دانه خام: ملایم و شیرین، کمی عطر گیاهی

   • پس از رست: عطر میوه‌ای، شکلاتی، گل‌مانند و گاهی کارامل

   • هنگام دم‌آوری: عطر متنوع و دلنشین که حس تازگی و پیچیدگی دارد

2. طعم (Flavor):

   • ملایم و پیچیده، با تعادل بین شیرینی و اسیدیته

   • نُت‌های میوه‌ای (توت، مرکبات) و گاهی شکلات یا آجیل

   • اسیدیته متعادل، حس ترش و تندی ملایم

3. حس دهانی (Body / Mouthfeel):

   • سبک تا متوسط، روان و لطیف

   • حس دهانی صاف و متعادل، بدون سنگینی زیاد

4. کرما (Crema):

   • کمتر از روبوستا، کرمای نازک و سبک

   • برای اسپرسو ترکیب با روبوستا معمولاً استفاده می‌شود

5. ته‌مزه (Aftertaste):

   • ماندگار، ملایم، با طعمی میوه‌ای و شیرین

   • حس تازگی و لطافت در پایان

6. مقایسه با روبوستا:

   • روبوستا: طعم قوی، تلخ، کرمای زیاد، اسیدیته پایین

   • عربیکا: طعم ملایم و میوه‌ای، اسیدیته بالا، کرمای سبک

6. ویژگی‌های شیمیایی

• کافئین: ۰.۸–۱.۴٪ (کمتر از روبوستا)

• چربی: ۱۵–۱۷٪

• اسیدیته: بالا، باعث طعم میوه‌ای و پیچیده می‌شود

• ترکیبات قندی و فنلی: متعادل، عطر و طعم پیچیده ایجاد می‌کند

7. کاربرد در قهوه‌ها و ترکیب‌ها

• مصرف خالص: برای طعم ملایم و پیچیده

• ترکیب با روبوستا: افزایش کرما و انرژی بدون از دست دادن عطر و پیچیدگی

• مثال برند Lume:

  • Lume Luce: ۸۰٪ عربیکا، ملایم و معطر

  • Lume Sereno: ۷۰–۸۰٪ عربیکا، تعادل بین طعم و انرژی

8. مزایا و معایب عربیکا

مزایا:

• طعم ملایم و پیچیده

• عطر و بو دلپذیر و متنوع

• گزینه مناسب برای مصرف روزانه

معایب:

• کافئین کمتر و انرژی پایین‌تر نسبت به روبوستا

• حساسیت بالا به شرایط محیطی و آفات

• قیمت بالاتر